Sama Ziemia zachowuje się jak magnes wytwarzając pole magnetyczne. Zjawisko to od wieków wykorzystywane jest przez podróżników. 

Mechanizm powstawania pola magnetycznego Ziemi nie jest do końca znany. Pole magnetyczne Ziemi związane jest z ruchem płynnego jądra Ziemi. Dokładniej pole magnetyczne Ziemi wywołują wirowe prądy elektryczne płynące w płynnym jądrze Ziemi. Bieguny magnetyczne nie pokrywają się z biegunami geograficznymi. Jeśli potraktujemy Ziemię jak magnes, to na półkuli północnej znajdzie się południowy biegun magnetyczny (przyciąga on północne bieguny igieł magnetycznych w kompasach), a na półkuli południowej — biegun północny. Pole magnetyczne zmienia się z upływem czasu. Położenie bieguna magnetycznego północnego przesuwa się co roku o kilkadziesiąt kilometrów. W przeszłości dochodziło do odwrócenia biegunów magnetycznych. Średni czas pomiędzy przebiegunowaniami wynosi 250 000 lat, ostatnie wystąpiło około 780 000 lat temu.