

Fizyka w Wicku
licznik odwiedzin:

GALILEUSZ (wĆ. Galileo Galilei) (ur. 15 lutego 1564, zm. 8 stycznia 1642) â wĆoski matematyk, astronom, fizyk i filozof, twĂłrca podstaw nowoĆŒytnej fizyki. UrodziĆ siÄ w Pizie. Ojciec Vincenzo Galilei, byĆ matematykiem i muzykiem, matka, Giulia Ammannati. Galileo byĆ najstarszym dzieckiem. Elementarne wyksztaĆcenie pobieraĆ w domu rodzinnym, nastÄpnie rozpoczÄ Ć studia na Uniwersytecie w Pizie. W roku 1589 zostaĆ wykĆadowcÄ matematyki na tym uniwersytecie. NastÄpnie przeniĂłsĆ siÄ na Uniwersytet w Padwie, gdzie do roku 1610 wykĆadaĆ geometriÄ, mechanikÄ i astronomiÄ.
Galileusz pierwszy systematycznie stosowaĆ metodÄ doĆwiadczalnÄ
w badaniu zjawisk przyrody. Od jego czasĂłw indukcyjne wnioskowanie z doĆwiadczeĆ zastÄ
piĆo teleologiÄ scholastykĂłw jako przewodniÄ
zasadÄ nauk przyrodniczych.
W latach 1595-1598, Galileusz udoskonaliĆ tzw. "kompas geometryczny i wojskowy" nadajÄ
cy siÄ do wykorzystania przez mierniczych i wojskowych. Za jego pomocÄ
moĆŒna byĆo dokĆadniej ustawiaÄ dziaĆa do strzaĆu oraz obliczyÄ odpowiedniÄ
iloĆÄ prochu dla wystrzelenia danej kuli armatniej.
OkoĆo roku 1606-1607, Galileusz skonstruowaĆ termometr. WykorzystujÄ
c ruch powietrza wypierajÄ
cego wodÄ w naczyniu szklanym.
W 1609 r. Galileusz byĆ jednym z pierwszych, ktĂłrzy uĆŒywali teleskopu do obserwacji gwiazd, planet i ksiÄĆŒyca.
W 1610 r. wykorzystujÄ
c czÄĆci teleskopu skonstruowaĆ ulepszony mikroskop.
7 stycznia 1610 - odkryĆ ksiÄĆŒyce Jowisza - Io, Europa, Kallisto 11 stycznia 1610 - odkryĆ kolejny ksiÄĆŒyc Jowisza - Ganimedesa
PozostawiĆ po sobie takĆŒe wiele projektĂłw wynalazkĂłw, ktĂłrych nie zrealizowaĆ jak np. poĆÄ
czonÄ
ĆwiecÄ z lustrem do odbijania ĆwiatĆa wewnÄ
trz budynku, urzÄ
dzenie do zbioru owocĂłw i przyrzÄ
d do pisania przypominajÄ
cy dĆugopis oraz wiele innych.
Zwolennik heliocentrycznej budowy Ćwiata i teorii MikoĆaja Kopernika. W 1616 komisja papieska nakazaĆa mu porzucenie poglÄ
du o ruchu Ziemi. Galileusz jednak nie zrezygnowaĆ i w 1632 wrĂłciĆ do problemu publikujÄ
c "Dialog o dwĂłch najwaĆŒniejszych systemach Ćwiata: ptolemeuszowym i kopernikowym. W 1633 r. inkwizycja potÄpiĆa i skazaĆa 70-letniego wĂłwczas Galileusza na doĆŒywotnie wiÄzienie za to, iĆŒ uparcie popieraĆ i gĆosiĆ tezy Kopernika. To jemu przypisuje siÄ sĆowa eppur si mouve â "a jednak siÄ krÄci". W obliczu tortur i okrutnej Ćmierci zaĆamaĆ siÄ i odwoĆaĆ swoje tezy, ktĂłre uznaĆ za "absurdalne" i "potÄpione". Kartezjusz, przebywajÄ
c w Holandii, napisaĆ dzieĆo "Traktat o Ćwiecie", ktĂłre zniszczyĆ na wieĆÄ o skazaniu Galileusza.
WiÄzienie zostaĆo pĂłĆșniej zamienione na areszt domowy na wsi pod FlorencjÄ
, poĆÄ
czony z zakazem spotykania siÄ z innymi naukowcami. Pomimo nadwÄ
tlonego zdrowia, nadal zajmowaĆ siÄ naukÄ
, odkryĆ libracjÄ KsiÄĆŒyca, zbudowaĆ pierwszy zegar wahadĆowy. W 1637 straciĆ wzrok. W 1638 ukazaĆy siÄ sĆynne Discorsi e dimostrazioni matematiche in torno a due nuove scienze (Rozmowy i dowodzenia matematyczne z zakresu dwĂłch nowych umiejÄtnoĆci), najwaĆŒniejsze dzieĆo Galileusza, obejmujÄ
ce jego odkrycia w mechanice.
ZmarĆ 8 stycznia 1642 roku w Arcetri.
